WAKUOLA

W komórkach roślin wakuole są zwykle duże i nieliczne, natomiast u zwierząt mają małe rozmiary, ale za to są liczniejsze. Wakuola to obszar ograniczony TONOPLASTEM, czyli błoną wakuolarną. Wodniczki mogą powstawać z aparatu Golgiego, prawakuoli oddzielających się od retikulum śródplazmatycznego lub z dużych wakuoli przez ich podział na mniejsze. Wodniczka to część zaliczana do martwych składników komórki, ale należy tu zaznaczyć, że błona wodniczki to klasyczna błona biologiczna i należy ją zaliczać do protoplastu. 

W skład soku wakuolarnego wchodzą takie składniki nieorganiczne jak:

- woda, w której znajdują się liczne jony jak K+, Na+, Cl- itd.

- związki wytrącone z roztworu np. kryształy szczawianu wapnia (tworzą je kwasy organiczne w dużych stężeniach)

Organiczne natomiast są:

- rozpuszczalne kwasy organiczne, aminokwasy, białka (wypełnione białkiem wakuole zwie się ziarnami aleuronowymi), cukry jak fruktoza, czy glukoza, rzadko natomiast spotyka się tłuszcze

- metabolity wtórne takie jak: 

*glikozydy (dzielące się na antocyjany, które mają czerwone zabarwienie przy kwaśnym pH i niebieskie przy zasadowym, znajdziemy je np. w płatkach korony kwiatów, mają charakter antybiotyków oraz flawony - żółte, pospolicie spotykane np. w nasionach, chronią przed promieniowaniem ultrafioletowym)

*alkaloidy, które są bezbarwne i często silnie trujące. Najczęściej spotykane i najbardziej znane to: nikotyna, chinina (pochodzi z drzewa chinowego, leczy się nią malarię, a dokładnie leczy ją chlorowodorek chininy, stosowana także przy wywoływaniu poronień, pamiętajmy, że to trucizna!), morfina (wytwarza się ją z opium), kofeina, skopolamina (znany narkotyk zwany "oddechem diabła" - PRZECZYTAJ)

*garbniki - wywierają działanie garbujące, przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i toksyczne, znamy je z herbaty czy kawy, którym to nadają gorzki smak. Znajdziemy je również w jeżynach, czy czerwonym winie. Wytwarzanie takich gorzkich substancji jest także obroną wakuoli przed nadmiernym jedzeniem roślin przez zwierzęta roślinożerne.

FUNKCJE WODNICZKI:

- magazynowanie zbędnych produktów przemiany materii

- wodniczki tętniące usuwają nadmiar wody z cytoplazmy

- utrzymywanie turgoru (jędrności) komórki

- bierze udział w trawieniu wewnątrzkomórkowym, ponieważ zawiera enzymy hydrolityczne!