poniedziałek, 11 listopada 2013

TKANKI STAŁE - TKANKA OKRYWAJĄCA

Ich cechą charakterystyczną jest niezdolność do podziałów. Są one przeważnie większe od komórek merystematycznych, mają grubszą ścianę komórkową, większe wakuole, które często zajmują całe wnętrze komórki. Mają także w odróżnieniu do tkanek twórczych w pełni wykształcone proplastydy.




1. łyko
2. skórka
3. kambium
4. drewno
5. rdzeń








Lokalizacja tkanek stałych w łodydze rośliny okrytonasiennej. 

TKANKA OKRYWAJĄCA


Tworzy ona zewnętrzną powłokę rośliny, chroni ją przed niekorzystnymi czynnikami środowiska i przed nadmiernym parowaniem wody. Dzielimy ją na pierwotną i wtórną


Ta pierwsza ma postać jednowarstwowej skórki, która w nadziemnych częściach rośliny nosi nazwę epidermy, a w korzeniu nazywana jest ryzodermą lub epiblemą. 

Na rysunku przedstawiona jest epiderma ściągnięta z mięsistej łuski cebuli.

Komórki epidermy ściśle do siebie przylegają, otoczone są celulozową ścianą, są żywe i pozbawione chloroplastów. Ich zewnętrzna ściana komórkowa jest pogrubiona i adkrustowana warstwą tłuszczowców. Związki te zwane są kutyną, a powłoka kutykulą. Dyfuzja pary wodnej i wymiana gazowa przez skutynizowane i okryte kutikulą ściany komórkowe skórki jest zahamowana. Transpiracja i wymiana gazowa są możliwe dzięki istnieniu w skórce specjalnych struktur zwanych aparatami szparkowymi. Najczęściej występują one na powierzchni liści, a nie można ich znaleźć w skórce korzenia.

Oprócz aparatów szparkowych epiderma części nadziemnych wytwarza różnego rodzaju wyrostki jak włoski lub kolce. Włoski mogą być jedno lub wielokomórkowe o rozmaitych kształtach. Rodzaje włosków:


Możemy tu wyróżnić silnie rozgałęzione włoski tworzące grubą powłokę na liściach i łodygach zwaną kutnerem. Taka puchata warstwa występuje np. u szarotki alpejskiej czy u dziewanny. Chroni rośliny przed gwałtownymi zmianami temperatury, ogranicza parowanie, a także zniechęca także niektóre owady do zaspokajania głodu :). 




Na fotografii szarotka alpejska


Innym rodzajem są włoski czepne np. u chmielu, czy przytuli czepnej. Zaopatrzone są w różnego rodzaju haczyki umożliwiające przyczepianie się roślin do podłoża.  Oprócz tego spotykamy włoski parzące u pokrzywy, jak można się domyślić pełnią one funkcje obronne, włoski wydzielnicze produkujące olejki zapachowe (pelargonia) lub enzymy trawienne (rosiczka).




Na zdjęciu rosiczka podczas zjadania owada


Włośniki tworzone są przez ryzodermę w jego szczytowej części, zawsze są jednokomórkowe. Ich rola to zwiększanie powierzchni pobierania wody i soli mineralnych. Włośników nie mają korzenie roślin wodnych i żyjących w mikoryzie z grzybami.

Jeszcze innymi wytworami skórki są kolce i ciernie. Wbrew pozorom to nie to samo, gdyż kolce ma np. róża, łatwo je odłamać i nie mają własnej wiązki przewodzącej w przeciwieństwie do cierni.

  Kolce róży

Wtórna tkanka okrywająca nazywa się korkiem (fellem), tworzy się ona na organach wykazujących wtórny przyrost na grubość, zastępując w ten sposób skórkę. Korek podobnie jak feloderma są wytworem fellogenu, składa się z martwych komórek po których pozostały jedynie ściany komórkowe wypełnione powietrzem. Ściany korka zawierają duże ilości suberyny, a to sprawia że jest on strukturą lekką, nieprzepuszczalną dla gazów i pary wodnej, chroni przed mrozem jak i przed przegrzaniem. Ograniczona wymiana gazowa jest możliwa dzięki przetchlinkom, czyli miejscach gdzie komórki nie przylegają do siebie ściśle. Są one stale otwarte i martwe. Łącznie trzy warstwy, czyli korek, fellogen i felloderma tworzą korkowicę.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz